Van Barneveld Advocaten is gespecialiseerd in het adviseren en bijstaan van professionele geheimhouders/verschoningsgerechtigden, zoals advocaten, geestelijken, notarissen, (BIG-geregistreerde) zorgverleners, zorginstellingen en journalisten.

In Nederland is – in tegenstelling tot bijvoorbeeld de V.S. – het verschoningsrecht een recht van de professionele geheimhouder. Het belang of het standpunt van de cliënt kan bij de afweging door de verschoningsgerechtigde, of bepaalde informatie aan een derde worden verstrekt, een rol spelen, maar is niet doorslaggevend. Het verschoningsrecht beschermt primair het algemeen belang dat een ieder zich vrijelijk tot een verschoningsgerechtigde kan wenden zonder vrees dat de informatie die in die vertrouwensrelatie wordt uitgewisseld bij anderen terecht komt.

De verschoningsgerechtigde bepaalt in beginsel of bepaalde informatie onder het verschoningsrecht valt en of hij (of iemand met een afgeleid verschoningsrecht, zoals een secretaresse) deze informatie al dan niet met derden deelt/mocht delen. Dat gegeven doet echter niets af aan het feit dat tegenover het recht op verschoning in beginsel een plicht tot geheimhouding staat. Een schending van dat beroepsgeheim kan leiden tot civiel-, strafrechtelijke en/of tuchtrechtelijke aansprakelijkheid.

Regelmatig staan de doelstellingen van sanctierechtelijk onderzoek op gespannen voet met het verschoningsrecht. Regelmatig beschikken verschoningsgerechtigden over informatie die voor het onderzoek van belang zouden kunnen zijn. In beginsel prevaleert het verschoningsrecht boven het belang om te proberen in rechte de waarheid aan het licht te brengen. Het verschoningsrecht is echter niet absoluut. De wet kent enkele uitzonderingen. Daarnaast zijn in de rechtspraak zeer uitzonderlijke feiten en omstandigheden aangenomen waarbij het verschoningsrecht moet wijken voor de waarheidsvinding.

Zodra een verschoningsgerechtigde of een persoon of instantie met een afgeleid verschoningsrecht geconfronteerd wordt met een opsporingsdienst of toezichthouder die vertrouwelijke informatie wil verkrijgen, zal de verschoningsgerechtigde in actie moeten komen. Hij zal allereerst een beslissing moeten nemen of de betreffende informatie onder zijn of haar verschoningsrecht valt en of hij of zij daarop in het voorkomende geval een beroep zal doen. Er kunnen redenen zijn voor een verschoningsgerechtigde om gegevens wel te verstrekken, bijvoorbeeld omdat duidelijk is dat een klachtprocedure geen kans van slagen heeft. Daarbij moet de verschoningsgerechtigde ook meewegen of überhaupt gebruik gemaakt wordt van de juiste bevoegdheid. Het komt regelmatig voor dat politie en justitie niet de juiste formaliteiten in acht hebben genomen. Zo ontbreekt soms een machtiging van de rechter-commissaris. Ook komt het voor dat er een vordering tot het verstrekken van vertrouwelijke gegevens wordt gedaan jegens een partij die zelf verdachte is; bijvoorbeeld wanneer in een zorginstelling wegens een vermeende fout verdacht wordt van dood door schuld. Gezien de risico’s die gepaard kunnen gaan met een schending van het beroepsgeheim, is het in veel gevallen raadzaam om tijdig advies in te winnen.

De verschoningsgerechtigde heeft er baat bij om snel tot procedurele afspraken te komen. De inzet van opsporingsbevoegdheden of bestuursrechtelijke dwangmiddelen is vaak erg belastend voor een organisatie. Van Barneveld Advocaten beschikt over kennis van zaken en de ervaring om verschoningsgerechtigden daarbij te begeleiden.